Çıkıklarda İlk Yardım ilkeleri insanların günlük hayat içerisinde karşılaşabileceği çıkık vakalarında problem yaşanan bölgeye en doğru müdahalenin nasıl yapılması gerektiği konusunda bilgi aldığı İlk Yardım Eğitimi bölümüdür.
Çıkık kişinin farklı nedenlerle eklem yüzeylerinin birbirinden kalıcı olarak ayrılmasıdır. Bu durumu yaşayan kişilerde iyileşme kendiliğinden oluşmaz. Çıkıklarda İlk Yardım prosedürüne uygun olarak müdahale edilen kişinin zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi gerekir.
İnsanlar geçirdiği kazalar veya farklı nedenler sonrası vücutlarında yoğun ağrılar, eklem bozuklukları, fonksiyon kayıpları, kızarıklık ve şişlik tespit etmeleri halinde bölgede Çıkık olabileceğini düşünerek Çıkıklarda İlk Yardım basamaklarına uygun davranıp bölgeyi korumaya aldıktan sonra hemen uzman bir doktora görünmelidir.
SARIZEYBEK İlk Yardım Kursu olarak İzmir de bulunan eğitim merkezimizde Bilinçli Birey, Bilinç ve Sağlıklı Toplum ilkesi ışığında uzman İlk Yardım Eğitmenlerimiz tarafından verilen İlk Yardım Eğitimleri kapsamında Çıkıklarda İlk Yardım konusunda da gereken tüm bilgiler teorik ve uygulamalı olarak verilmektedir.
Uzman İlk Yardım Eğitmenimiz tarafından kaleme alınan bu yazımızda;
- Çıkık Nedir
- Çıkık Belirtileri
- Çıkıklarda İlk Yardım
- Kırık ve Çıkıklarda İlk Yardım
gibi konularda detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz. Merak ettiğiniz ya da danışmak istediğiniz konularla ilgili web sitemizde bulunan iletişim kanallarımızdan bize ulaşabilir, sosyal medya hesaplarımızdan sorularınızı iletebilirsiniz.
Çıkık Nedir
İnsan vücudunda baskı veya aşırı zorlanma sonucunda kemiklerin eklem yerlerinden kalıcı olarak ayrılması Çıkık olarak adlandırılır. Çıkık vakaları genellikle çarpma, düşme ve darbe alma sırasında eklemlerin fazla zorlanması sonucu oluşmaktadır.
Çıkık yaşanmış bir vücut bölgesi sağlık ekibi tarafından müdahale edilmeden iyileşemez. Bu nedenle Çıkık Belirtileri gösteren kişilerde Çıkıklarda İlk Yardım ilkelerine uygun ilk müdahale yapılıp zaman kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırılması elzemdir.
Çıkık Belirtileri
İnsanlar yaşadıkları travmalar sonrasında vücutlarında Kırık, Çıkık veya Burkulma olup olmadığını ayırt ederken çok zorlanırlar.
Rahatsızlık yaşanan bölgedeki problemin Çıkık olup olmadığına kesin kararı sağlık kuruluşunda yapılacak tetkikler sonucunda uzman doktor verebilir. Kazazedenin yapması gereken en doğru davranış Çıkık Belirtileri hissettiği an Çıkıklarda İlk Yardım prosedürü kapsamında bölgeye ilk müdahaleyi yapıp en yakın sağlık kuruluşuna gitmektir.
Çıkık Belirtileri arasında;
- Hareket kısıtlılığı,
- Ağrı ve Şişlik,
- Kızarıklık ve Hassasiyet,
- Eklem bölgesinde şekil bozukluğu,
gösterilebilir.
Yaşadığınız bir kaza sonrası veya farklı nedenlerle vücudunuzun herhangi bir bölgesinde yukarıdaki belirtileri hissederseniz risk almadan Çıkıklarda İlk Yardım basamaklarını takip ederek bölgeye müdahale edip en yakın sağlık kurumuna ulaşınız.
Çıkıklarda İlk Yardım Uygulamaları
İnsanların günlük hayat içinde karşılaştığı kazalar, travmalar ya da farklı nedenler sonrası vücut bölgelerinde Kırık, Çıkık ve Burkulma sorunları görülebilir. Çıkıklarda İlk Yardım ilkeleri kapsamında yapılan ilk müdahale bölgenin hızlı iyileşmesi ve yaşanan sorunun ilerlememesi konusunda büyük önem arz etmektedir.
Çıkıklarda İlk Yardım Uygulaması basamaklarını;
- Hasta hareket ettirilmemelidir.
- Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmamalıdır.
- Eklem bulunduğu pozisyonda tespit edilmelidir.
- Çıkığın alt bölgesindeki deri rengi, ısısı ve nabzı kontrol edilmelidir.
- Çıkık oluşan bölgenin üzeri örtülerek vücut sıcaklığı korunmalıdır.
- 112 Acil Servis aranarak tıbbi yardım talep edilmelidir.
şeklinde belirtebiliriz.
Kırık ve Çıkıklarda İlk Yardım
Kırık, Çıkık ve Burkulmalar günlük hayat içerisinde en sık karşılaştığımız rahatsızlıklar arasında gösterilebilir. Kırık ve Çıkıklarda İlk Yardım uygulamalarını doğru şekilde uygulamak yaşanan rahatsızlığın en hızlı şekilde atlatılmasını sağlamaktadır. İlk Yardım Sertifikası alan her birey bu hususta bilgi sahibi olmaktadır. (İzmir İlk Yardım)
Çıkıklarda İlk Yardım prosedürünü en kapsamlı şekilde;
- Kendinizin ve çevrenin güvenliğini sağlayınız.
- Hastanın bilinç kontrolünü yaparak ABC yönünden değerlendiriniz.
- Hastanın kendisinden ve çevredekilerden olayla ilgili bilgi alınız.
- Olayın ne olduğu, nasıl olduğu, ne zaman olduğu vb. sorulara cevap arayınız.
- Kendinizi tanıtarak yaralıyı sakinleştiriniz.
- Çıkık belirtilerini gözlemleyerek ayırt ediniz.
- Hastayı hareket ettirmeyiniz. Çıkık olan bölgeyi gereksiz yere hareket ettirmemeye özen gösteriniz.
- Çıkık olan eklemi bulunduğu pozisyonda tespit ediniz.
- Çıkık olan eklemi yerine oturtmaya çalışmayınız.
- Çıkık olan eklemin alt bölgesindeki derinin rengini, ısısını ve nabzı kontrol ediniz.
- Bölgenin durumunu değerlendiriniz.
- 112 Acil Servisi arayarak tıbbi yardım isteyiniz.
olarak belirtebiliriz.
Çıkık eklem yüzeylerinin kalıcı olarak ayrılmasıdır. Bu rahatsızlık sonrası eklemler kendiliğinden normal konumuna dönemez.
Çıkık tedavisi doğru teşhis konulduktan sonra uzman doktor tarafından doğru yöntemle yapılır. Öncelikle sinir - damar kontrolleri yapıldıktan sonra manuel yöntemler aracılığı ile eklemi anatomik yapıya uygun konumuna getirerek tedavi gerçekleştirilir. Bu işlem sırasında çeşitli ağrı kesiciler ile hastanın hissedeceği acıyı indirgeyebiliriz.
Çıkık Tespiti sırasında dikkat edilmesi gereken hususları;
• Tespit yapılırken yaralı bölge sabit tutulmalıdır,
• Yara varsa üzeri temiz bir bezle kapatılmalıdır,
• Tespit edilecek bölge önce yumuşak malzeme ile kaplanmalıdır,
• Yaralı bölge nasıl bulunduysa öyle tespit edilmelidir, düzeltilmeye çalışılmamalıdır,
• Tespit; kırık, çıkık ve burkulmanın üstündeki ve altında kalan eklemleri de içerecek şekilde yapılmalıdır.
şeklinde sıralayabiliriz.
Çıkık ayağa atel, askı veya alçı gibi araçlar iyi gelmektedir.
• Hasta hareket ettirilmemelidir.
• Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmamalıdır.
• Eklem bulunduğu pozisyonda tespit edilmelidir.
• Çıkığın alt bölgesindeki deri rengi, ısısı ve nabzı kontrol edilmelidir.
• Çıkık oluşan bölgenin üzeri örtülerek vücut sıcaklığı korunmalıdır.
• 112 Acil Servis aranarak tıbbi yardım talep edilmelidir.
Çıkık eklemi oluşturan kemiklerden birinin yerinden ayrılmasıdır. Ligament ve kapsül yaralanması gibi ciddi problemler ortaya çıkabilir.
Eklem yüzeyleri birbirlerinden tamamen ayrılmış kemik uçları farklı pozisyonlarda kilitlenmiş olabilir. Gelişi hoş bir hareket hem çok güçtür hem de ağrılıdır.
Çıkık nedeniyle yaşanan eklem bozuklukları kendiliğinden düzelmez ve iyileşmez.
Bileğinde Çıkık belirtileri olan kişiler yazımızın üst kısmında belirttiğimiz Çıkıklarda İlk Yardım prosedürünü uygulayıp en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Çıkık olan bölgede ağrı meydana gelmektedir. Ağrı ile birlikte şişlik de görülebilir. Bunun sonucunda da bölgede hareket kayıpları yaşanır.
Çıkık Belirtileri arasında yoğun ağrı, şişlik ve fonksiyon kaybı bulunmaktadır. Ancak çıkık ile kırığı ayırt etmek bazen bir doktor için bile zor olabilmektedir. Dolayısıyla mutlaka bir röntgen çekilmesi gerekir.
Parmakta çıkık olması durumunda parmağı hareket ettirmek daha zor bir hal alır. Hareketin kısıtlanması daha sık karşılaşılan bir durum olsa bile hareket kaybı da gözlenebilir. Parmakta hissedilen karıncalanma hissi de çıkık olduğunun anlaşılması için bilinen bir belirti olarak ifade edilebilir.
Ayak ekleminde bir çıkma meydana geldiğinde genellikle aşağıdaki belirtiler görülmektedir;
• Eklem ya da onun ötesinde uyuşma veya karıncalanma
• Özelikle eklemi kullanmaya çalıştığınızda yoğun acı
• Şişme ve morarma
• Hareketlerin sınırlanması
• Şekil bozuklukları
