Burun Kanamasında İlk Yardım İlkeleri günümüzde birçok farklı mekanda, farklı nedenlerle, çok sık karşılaşılabilen Burun Kanaması vakalarında yapılması gerekenlerin anlatıldığı İlk Yardım Eğitimi bölümüdür.
Burun Kanaması günlük yaşantı içerisinde çok fazla yaşanılan ve genellikle endişe verici sonuçlar doğurmayan bir durumdur. Özellikle kılcal damarların hassasiyeti veya hasarı sonucu oluşan Burun Kanamaları yapılacak basit ve doğru müdahaleler ile hızla durdurulmaktadır.
SARIZEYBEK İlk Yardım Kursu olarak İzmir ve Ankara’da bulunan merkezlerimizde verdiğimiz İlk Yardım Eğitimleri kapsamında Burun Kanamalarında İlk Yardım uygulamaları konusunda da katılımcıları bilinçlendirerek karşılaşabilecekleri bir vaka anında doğru müdahaleyi yapmalarını sağlamayı amaçlıyoruz.
Genellikle doğru müdahale yapılması halinde kısa sürede durdurulan Burun Kanamaları bazı durumlarda ise ciddi problemlerin belirtisi olabilir. Kişinin durumunun doğru gözlemlenmesi ve gerekli görülmesi halinde en yakın sağlık kuruluşuna kontrole götürülmesi doğru olacaktır.
Uzman İlk Yardım Eğitmenimiz tarafından kaleme alınan bu yazımızda;
- Burun Kanaması Nedir
- Burun Kanaması Neden Olur
- Burun Kanamasında İlk Yardım Nasıl Yapılır
- Burun Kanaması Nasıl Durdurulur
- Burun Kanamasında İlk Yardım İlkeleri
gibi bilinmesi gereken tüm konuların cevaplarını bulabilirsiniz.
Burun Kanaması Nedir
Burun Kanaması yani Epistaksis toplumun yaklaşık %70 inde görülen, farklı sebeplerle ön veya arka burunda oluşabilen durumdur.
Çevresinde kas dokuları bulunmayan ve yüzeysel damarlardan oluşan burunda farklı nedenlerle kanama görülebilir. Ön ve arka Burun Kanaması olarak iki sınıfta incelenen bu durumda doğru müdahale ile sorun ortadan kalkmaktadır.
Ön Burun Kanaması burun deliğine yaklaşık 1 cm uzakta olan ve burnu besleyen damarlarda herhangi bir nedenle oluşan kanamalardır. Burun Kanamalarında İlk Yardım prosedürüne uygun müdahale ile bu tür kanamalarda problem hızla giderilir.
Arka Burun Kanaması burnun arkasında bulunan ve burnu besleyen damarlar nedeniyle oluşan ve ciddi rahatsızlıkların belirtisi olabilecek Burun Kanaması türüdür. Nadir de olsa arka burunda başlayan kanama geniz ve boğaza akabilir.
Arka Burun Kanaması Ön Burun Kanamasından daha tehlikeli sonuçları olan bir durumdur. Bu tür vakalarda Burun Kanamasında İlk Yardım uygulaması yapıldıktan sonra kişi en yakın sağlık kuruluşuna götürülerek doktor tarafından kontrol edilmesi sağlanmalıdır.
Burun Kanaması Neden Olur
İnsanlarda Burun Kanaması vakaları kanama türüne göre farklı nedenlere bağlı oluşmaktadır. Başlıca nedenler arasında darbe, mevsimsel faktörler, yabancı cisim kaçması, yaşanan farklı hastalıklar, hızlı sümkürmek gibi durumlar gösterilebilir.
Burun Kanaması Nedenleri (Lokal Nedenler) arasında;
- Buruna ya da yüze gelen darbeler
- Burun kırıkları
- Yabancı cisimlerin buruna sokulması
- Burun karıştırma
- Kemik eğriliği
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Sinüzit
- Alerjik durumlar
- İlaç kullanımı (kortizonlu burun spreyleri, burun içini kurutan, kan inceltici)
- Güçlü bir şekilde burun silme
- Kimyasal maddelere maruz kalma
- Kuvvetli sümkürme
- Kuru hava
gösterilebilir.
Burun Kanaması Nedenleri (Sistemik Nedenler) arasında;
- Kalp ve damar hastalıkları
- Tansiyon
- Şeker hastalığı
- Pıhtılaşma bozuklukları
- K vitamini eksikliği
- Karaciğer hastalıkları
- Sinüs, geniz ve burun kanserleri
- Alkol kullanımı
- Gebelik
- Hormonal nedenler
belirtilebilir.
Burun Kanamasında İlk Yardım Nasıl Yapılır
Burun Kanaması vakalarında İlk Yardım Eğitimi almış kişiler tarafından yapılan doğru müdahaleler ile problem büyümeden giderilebilir. İlk Yardım Sertifikası alan her birey bu hususta bilgi sahibi olmaktadır. (İzmir İlk Yardım)
Günümüzde çok sık görülen bir durum haline gelmiş Burun Kanamaları birçok farklı nedenle meydana gelmektedir. Burun Kanamasında İlk Yardım İlkeleri gereği rahatsızlık yaşayan kişiye uygulanması gereken prosedür şu şekilde olmalıdır;
- Öncelikle kanama problemi yaşayan kişi oturtulur,
- Başı düze yakın olacak şekilde hafifçe aşağıya eğilir,
- Burun delikleri 2 parmak ile bir süre sıkılır,
- Yüz soğuk su ile yıkanabilir veya burun üzerine buz konulabilir,
- Kanama durmazsa sargı bezi rulosu ile yapılan bölgeye tampon yerleştirilir,
- Kişinin üst dudağı ile diş etleri arasına yuvarlak gazlı bez yerleştirilir,
- Kanama hala durdurulamazsa 112 Acil Servise ulaşılarak tıbbi yardım talep edilmelidir.
Burun Kanaması Nasıl Durdurulur
Günümüzde insanların yaşadığı Burun Kanamalarının büyük bir bölümü Burun Kanamasında İlk Yardım uygulaması kapsamında yapılacak doğru müdahale ile tedavi edilmektedir. Özellikle ön burun kanamalarında yapılacak kolay ve doğru müdahaleler ile problem ortadan kalkmaktadır.
Burun Kanamasına Ne İyi Gelir sorusunu şu şekilde yanıtlayabiliriz;
- Burun kanaması yaşayan kişinin öncelikle sakin olması gerekir.
- Kişi dik pozisyonda oturtulup başı biraz öne eğilerek kan yutmaması sağlanır.
- Hastanın ağzında kan varsa tükürülmeli ve burun deliklerine işaret parmaklar ile ortalama 5 dakika baskı uygulanmalıdır.
- Baskı işlemi sadece iki taraf değil tek taraflı burun kanaması olaylarında da yapılmalıdır.
- Burnu temizlerken güç uygulamamalı, şiddetli hapşırma ve sümkürme hareketleri yapılmamalıdır.
- Bir süre ağır aktivitelerde bulunmamak ve sıcak su ile banyo yapmamak da tekrar kanamasını önlemek açısından önemlidir.
Yukarıda detaylıca anlattığımız şekilde yapılan müdahale ile Burun Kanaması durdurulup problem iyileştirilirken tekrar etmesi de engellenir.
• Hastanın oturması sağlanır.
• Hastanın burun kanatları iki parmakla sıkıştırılır.
• Bu işleme ortalama 5 dakika devam edilir.
• Kanamanın durmaması halinde yaralının en yakın sağlık kuruluşuna götürülmesi sağlanır.
• Yaralı sakinleştirilip endişeleri giderilir,
• Dik bir şekilde Oturtulur,
• Başı hafifçe öne eğilir,
• Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır,
• Uzman bir doktora gitmesi sağlanır.
Burun Kanaması yaşayan kişi oturur pozisyonda başı öne eğilerek 10 dakika kadar beklemelidir.
Burun kanaması yaygın görülen bir durum olmasına rağmen nadiren ciddi tıbbi sorunlara neden olur. Burun kanaması sırasında, bir veya her iki burun deliğinden kan akar. Ağır veya hafif olabilir. Birkaç saniye ila 10 dakika veya daha fazla sürebilir.
Burun Kanaması geçmeyen veya sık tekrarlayan kişiler mutlaka Kulak Burun Boğaz (KBB) bölümünden randevu almalı ve uzman doktor tarafından muayene edilmelidir.
Tekrarlayan burun kanamalarında doktora başvurmak gerekir. Pıhtılaşma bozukluğu yaratabilecek karaciğer, böbrek veya hemofili gibi hastalıkların bulunduğu durumlarda, yakın zamanda kemoterapi alınmış olması durumunda mutlaka hekim ile temasa geçilmelidir.
Burun Kanaması yaşayan kişinin başı hafif öne eğik ve iki parmakla iki burun kanadı bastırılır. 3 ila 4 dakika sonra burun lavaboda soğuk su kullanılarak hafif sümkürmeyle temizlenir. Burun içinde oluşan pıhtılar çıkartılır. Tekrar buruna basarak tutulur ve kanama devam ediyorsa doktora başvurulur.
Burun Kanamaları önemsenmesi gereken bir hastalıktır ve kanama sonrası hiçbir sorun yokmuş gibi yatılmamalıdır. Bu olayın nedeni mutlaka araştırılmalı ve varsa altta yatabilecek daha ciddi hastalıklar ortaya çıkartılarak tedavi edilmelidir.
Burun Kanamasına yol açan en sık etken direk burun travmasıdır. Travma sonucunda burun kırılıp kırılmadığına bakılmaksızın kanama meydana gelebilir. Diğer önemli nedenler yüz travması, burunda yabancı cisim, burun veya sinüs enfeksiyonları ve kuru havanın uzun süre solunması şeklinde sıralanabilir.
